به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری«حوزه» کتاب مذکور در یک مقدمه، سه بخش، یازده فصل و یک جمع بندی تدوین یافته است.
در مقدمه به طرح تحقیق شامل: تبیین موضوع، هدف و انگیزه، فرضیه، سؤال اصلی و سؤالات فرعی تحقیق، پیشینه، واژگان کلیدی و بیان روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است.
در بخش اول، طی فصولی به مفاهیم و کلیات نظیر: شناخت واژگانی، معنای اصطلاحی تناسخ، اقسام تناسخ، زمینه ها و علل گرایش به تناسخ و پیشینه تاریخی آن اشاره دارد.
در بخش دوم در یک فصل، ادلّۀ بطلان و محال بودن تناسخ از نظر عقلی و علمی مورد ارزیابی قرار گرفته است و در فصل دیگر مقوله تناسخ از منظر فلسفی و کلامی بررسی شده و آیات و روایات و از جمله آیات و روایات موهم تناسخ، تحلیل و ارزیابی شده است.
همچنین در مبحث تناسخ از منظر کلامی نظریۀ بسط شخصیت و بحث تکامل برزخی طرح گردیده و آن گاه بحث تناسخ در عرفان مورد توجه قرار گرفته است.
بخش سوم به بررسی ارتباط تناسخ و اصول اعتقادات اسلامی اختصاص یافته و در آن پیامدهای منفی تناسخ در برابر مسألۀ رجعت توجه شده و به شکل عمیق در این زمینه سخن به میان آمده است؛ به ویژه اتهام و نسبت ناروای اعتقاد پیروان اهل بیت علیهم السلام به تناسخ، نفی گردیده است.
در پایان به یک جمع بندی کلّی و ارائۀ یک تصویر جامع از موضوع و نتیجۀ پژوهش و پیشنهادات پرداخته شده است.
نویسنده در قسمتی از کتاب به نقل از علامه حلّی (ره) می نویسد: اگر روح از بدنی خارج و به بدن دیگر داخل شود، حال اگر بدن اول، دارای روح باشد، لازمۀ این قول، وجود دو روح در یک بدن است که محال است و اگر دارای روح نباشد، لازمۀ آن این است که روحی که قبلاً مراحلی از کمال را طی کرده بود، به آغاز راهش باز گردد و این یعنی بازگشت فعلیت به قوۀ، مانند بازگشت پیری به کودکی. هم اجتماع بالفعل با بالقوۀ محال است هم حرکت موجود بالفعل به سوی بالقوۀ؛ پس چگونه بگوییم نفس بالفعل حرکت ارتجاعی به سوی بدن بالقوۀ دارد.
کتاب «تناسخ در اندیشه اسلامی» اثر حجت الاسلام والمسلمین علی رضایی در 233 صفحه منتشر شده است.
